Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan yeni yasa tasarısıyla, vergi indirimi ve raporla emeklilik hakkı sağlayan vatandaşlar için emeklilik şartları yeniden şekillendi. Bu değişiklikler, özellikle engelli bireyler ve çalışma gücü kaybı yaşayan kişiler için önemli düzenlemeler içeriyor. Peki, 2025 yılındaki emeklilik şartları nasıl olacak? Yeni yasa tasarısı ile hangi haklar değişecek?
Yeni Emeklilik Şartları Ne Olacak?
Yeni yasa tasarısına göre, engelli vatandaşlar için emeklilik şartları önemli bir değişime uğrayacak. 2008 öncesi sigorta girişi olanlar için çalışma gücü kaybı oranlarına göre emeklilik hakkı tanınacak. Yasa çıktığı takdirde, engelli bireylerin emeklilik başvuruları, Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kurullarının belirleyeceği raporlarla şekillenecek. Bu düzenlemeler, Bağ-Kur'luları ve devlet memurlarını kapsamıyor.
Yeni düzenlemeyle, engelli emeklilik sisteminde belirli oranlar ve prim gün sayıları değişecek. Yüzde 40 ve üzeri engellilik oranı olanlar için kademeli emeklilik şartları getirilecek. Örneğin, yüzde 40-49 engellilik oranı olanlar için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 prim günü şartı aranacakken, yüzde 50-59 engellilik oranı olanlar için bu süre 16 yıl sigortalılık süresi ve 3.700 prim günü olarak belirlenecek.
Malulen Emeklilik İçin Yeni Şartlar Neler?
Malulen emeklilik, özellikle çalışma gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybedenler için büyük bir fırsat sunuyor. Bu kapsamda, 5 yıl içinde emekli olabilme imkanı tanınacak. Yani, çalışma gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybeden bireyler, 1.800 gün primle emekli olabilecek. Ancak, malulen emeklilik için, sağlık kurulu raporunun alınması ve SGK'ya başvuru yapılması gerekecek. Malulen emeklilik için prim gün sayısı önemli olsa da, engelli emeklilikte aranan yıl ve prim şartları daha fazla.
Mevcut Raporlar Geçerli Olacak mı?
Yeni yasada mevcut raporlar geçerliliğini koruyacak. Yani, daha önce vergi indirimi alarak emekli olmuş veya emeklilik hakkı kazanmış olanlar, mevcut durumlarını devam ettirebilecekler. Ancak, yeni başvuracak vatandaşların, emeklilik başvurusu için SGK sağlık kurullarından iş gücü kaybı raporu alması gerekecek.
Malulen ve Engelli Emeklilik Arasındaki Farklar Nelerdir?
Ekonomi gazetecisi Faruk Erdem, malulen emeklilik ve engelli emeklilik arasındaki farkları şu şekilde açıkladı:
-
Engelli Emekliliği: Çalışma gücü kaybı oranı yüzde 40’tan başlar. Sigorta girişi önceki tarihlerde olanların belirli prim ve yıl şartlarını yerine getirmesi gerekir. Ayrıca, engelli emeklilikte vergi indirimi şartı aranmaktadır. Çalışmaya devam edilse bile, emekli maaşı kesilmez.
-
Malulen Emeklilik: Çalışma gücünü kaybeden bireyler için, oran yüzde 60’tan başlar. Malulen emeklilikte, iş gücü kaybı sigorta sonrası bir rahatsızlık nedeniyle gerçekleşmiş olmalıdır. Malulen emekli olanlar, çalıştıkları takdirde emekli maaşlarını alamazlar.