Hepatit B, direkt olarak karaciğeri etkileyen bulaşıcı bir virüstür. Yapılan araştırmalara göre ülkemizde iki buçuk milyon kişide hepatit b virüsü bulunuyor.
Karaciğerde tahribata neden olan bu virüs, karaciğer kanseri ya da karaciğer iltihabı olarak kendini gösterebilir. Bunun önlenmesi için hepatit b aşısı uygulamaları hayati önem taşır. Bu da hepatit b aşısı nedir sorusunun en net yanıtı olarak kabul edilir. Aşının yapılmaması durumunda ise bireylerin yaşadığı sağlık sorunları ölüm ile sonuçlanabilir.
Hepatit B Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Hepatit b aşısı Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1992 yılında ulusal aşı programına dahil edilmiştir. Ülkemizde ise bu aşının ilk uygulanmaya başladığı tarih 1998'dir. Dünyaya gelen bebeklere uygulanan aşıların yer aldığı takvimde bulunan hepatit b aşısı; sıfır aylık, bir aylık ve altı aylık dönemlerde bebeklere uygulanmaktadır.
Ülkemizde ücretsiz olarak bebeklere uygulanan aşılar arasında yer alan bu aşı, bebeklerin bulaşıcı olan virüsten korunmasını sağlar. Hepatit b aşısı nedir sorusunun yanıtı da tam olarak bu şekilde verilir. Karaciğer sağlığının korunması adına uygulanan bu aşının ilk dozu, bebeklerin dünyaya gelmesinden sonra tercihen ilk yirmi dört saat içinde uygulanır.
Hepatit B Hangi Durumda Yapılır?
Hepatit b aşısı çocuklarda ve yetişkinlerde farklı durumlar dahilinde uygulanır. Her yeni doğan bebeğe uygulanan bu aşı, belli faktörlere sahip olan yetişkinler için de uygulanır.
Özellikle HBV enfeksiyon riskine sahip olan yetişkinlerin bu aşıyı mutlaka olması gerekir. Bunun yanı sıra HIV enfeksiyonu olan kişiler ve hepatit b virüsünün çok sık görüldüğü ülkelere iş ya da farklı bir nedenden dolayı gidecek olan kişilerin de bu aşıyı olması gerekir. Belli başlı kriterlere sahip olan kişilerin yanı sıra hepatit b virüsünden korunmak isteyen herkes bu aşıyı olabilir.
Hepatit B Faydaları Nelerdir?
Hepatit b aşıları genel anlamda kişilerin karaciğer sağlığının korunmasını sağlar. Bebeklik döneminden itibaren başlayan bu uygulama, kişilerin içerisinde bulunduğu sağlık durumları ve ekstrem durumlara göre yetişkinlik döneminde de uygulanabilir. Hepatit b aşısının olunması ile önlenebilen hastalıklar şu şekilde sıralanır;
Karaciğerde iltihap oluşumuna neden olansirozhastalığı bu aşı ile önlenebilir
-Karaciğer kanseri
-Karaciğer yetmezliği
-Oldukça kısa sürede ölümle sonuçlanan karaciğer yetmezliği olarak bilinenfulminanthastalığı
Hepatit B Aşısı Yasal Olarak Zorunlu mu?
Bebeklik döneminden itibaren Sağlık Bakanlığı tarafından belirtilen aşı takviminde yer alan tüm aşıların bebeklere yaptırılası gereklidir. Bu aşı takvimi yine Sağlık Bakanlığı tarafından takip sisteminde yer alır.
İlgili takvimde yer alan ve ebeveynlerin çocuklarına yaptırması gerekli olan aşılar arasında hepatit b aşısı da bulunur. Bu aşının yaptırılmaması durumunda ise ölümle sonuçlanan çok ciddi rahatsızlıkların kendini gösterme oranı oldukça yüksektir. Ancak ülkemizde bu aşının yaptırılması sadece önerilmektedir.
Hepatit B Aşısı Koruması Kaç Yıl Sürer?
Hepatit b aşısı olan bir bebeğin bu virüse karşı ömür boyu bağışıklığı olur. Ancak bebeklik döneminde bu aşının yaptırılmaması, ilgili virüsün farklı yollar ile kapılmasına açık kapı bırakır. Bebeklik döneminde aşı yaptırmayan bireyler, yetişkinlik döneminde de bu aşıyı rahatlıkla yaptırabilir. Bu sayede geçte olsa karaciğer sağlığının korunması sağlanabilir.
Kimlere Hepatit B Aşısı Yapılır?
Bebekler için aşı takviminde yer alan hepatit b aşısı yetişkinler için de uygulanır. Yetişkinlere hepatit b aşısı uygulanması için belli başlı kriterlerin mevcut olması gerekir. Yetişkinlere hepatit b aşısı uygulanabileceği bazı durumlar şu şekilde sıralanır;
-Daha önce hepatit b aşısı olmayanlar
-Cinsel ilişkipartnerlerinde hepatit b virüsü olanlar
-Cinsel ilişkilerde tek eşliliği tercih etmeyenler
-İğne ya da şırınga gibi enjeksiyon aletlerini ortak olarak kullananlar
-Hepatit b virüsü bulaşmış biri ile aynı ortamda yaşayanlar
-Hepatit b virüsüne sahip birinin kan ya da farklı vücut sıvılarına maruz kalanlar
-Cezaevi çalışanları ve tutuklular
-Özellikle hepatit b virüs oranı yüksek olarak belirlenen bölgelere seyahat edecek kişiler
Gebelikte (Hamilelikte) Hepatit B Aşısı Uygulanabilir mi?
Hepatit b aşısı canlı virüs yapılarına sahip olan bir aşı türü değildir. Bu nedenle hepatit b taşıyıcısı olan bir kadının hamilelik döneminde bu aşıyı yaptırmasının herhangi bir sakıncası bulunmaz. Aynı zamanda anne karnındaki bebekte bu aşıdan olumsuz yönde bir etki görmez.
Annenin taşıyıcı olması durumunda bebeğinde bu virüse sahip olması oldukça muhtemel bir durumdur. Bu nedenle de hepatit b virüsü taşıyan bir annenin dünyaya getirdiği bebeğe hemen hepatit b aşıları yapılmaya başlanır.
Hepatit B Aşısı Yan Etkileri
'Hepatit b aşısı nedir?' sorusu kadar araştırılan bir diğer soru da hepatit b aşısı yan etkileri olarak bilinir. Hepatit b aşısı yan etkileri şu şekilde sıralanır;
-Halsizlik
-Baş ağrısı
-Huzursuzluk hissi
-Aşının yapıldığı bölgede kızarıklık, şişkinlik ve ağrı
-Yüksek ateş
-Alerjik reaksiyonlar (görülme oranı oldukça düşüktür)
Sıkça Sorulan Sorular
HEPATİT B VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Hepatit b aşısı sayesinde geçmiş zamanlara nazaran günümüzde bu virüsün bulaşma oranının azaldığı gözlemlenmiştir. Ancak bazı durumlarda ve ortamlarda hala bu virüsün bulaşabildiği de biliniyor. Hepatit b virüsünün bulaşma yolları arasında şunlar yer alır;
Taşıyıcı anneden bebeğe geçme
Diş hekimleri tarafından kullanılan aletlerin düzgün bir şekilde sterilize edilmemesi ve aletlerin birçok farklı hastaya kullanılması
Hepatit b virüsü taşıyıcısı olan bir kişi ile aynı evde yaşanması
Berber ve kuaförlerdekullanılan manikür ve pedikür aletlerinin olması gerektiği şekilde temizlenmemesi
Toplu sünnet organizasyonları
Dövme ve piercing için kullanılan aletlerin hijyenik kurallara uygun olmaması
Kan kardeşliği ile kanların temas ettirilmesi
HEPATİT B AŞISI KAÇ DOZ OLARAK UYGULANIR?
Hepatit b aşıları genel olarak iki, üç ya da dört doz olarak uygulanır. Hepatit b aşısı kaç doz sorusunun yanıtı bebekler için üç dozdur. İlk doz doğumdan sonraki ilk yirmi dört saat içerisinde yapılır.
İkinci doz birinci ayın sonunda uygulanırken üçüncü doz ise altıncı ayın sonunda bebeklere uygulanır. Üçüncü dozun üzerinden on bir ay geçtikten sonra çocuklara dördüncü doz uygulaması yapılabilir.
HEPATİT B AŞISI NEREDEN YAPILIR?
Hepatit b aşısı nereden yapılır, sorusunun net yanıtı olarak kol işaret edilebilir. Hem bebeklerde hem de yetişkinlerde hepatit b aşısı kolda bulunan kas içerisine enjekte edilerek uygulanır. Belirlenen periyodlar dahilinde aynı işlem dozlar tamamlanana kadar devam eder.
HEPATİT B AŞISI 2 DOZ GECİKİRSE NE OLUR?
Hepatit b aşısı 2 doz gecikirse, üç doz için yeni bir takvimin belirlenmesi gerekir. İlk aşı olunduktan sonra üç ay içerisinde ikinci aşının olunması gerekir. Fakat bu sürenin aşılması üç aşının da baştan olunmasını gerektirir. İkinci aşı, ilk aşıdan sonraki ilk üç ay içinde olunmuş ise üçüncü aşı herhangi bir zaman dilimi içerisinde olunabilir. Özellikle yetişkinlerde hepatit b aşısı ilk dozdan sonra sıklıkla unutulabilir.
HEPATİT B VİRÜSÜ NASIL ENGELLENİR?
Hepatit b aşısı nedir sorusunun yanıtı, hepatit b virüsünden korunmanın en etkili yolu olarak verilir. Hepatit b aşıları, ölüm ile sonuçlanabilen belli başlı hastalıkların meydana gelmesini engeller.
Aşı olunması bu durumu engelleyebildiği gibi kişilerin cinsel ilişkileri sırasında koruyucu önlemler alması, tıraş bıçağı gibi kişisel bakım ürünlerini başkaları ile ortak kullanmaması aynı zamanda tırnak makası ve diş fırçası gibi virüsün yayılmasına imkan sunan bakım ürünlerini de ortak kullanmaması gerekir.
