Türkiye'nin iklim değişikliği ile mücadelesini yasal zemine oturtmayı amaçlayan "İklim Kanunu Teklifi", Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda görüşülmeye devam ediyor. Geçtiğimiz hafta teklife ait ilk dört madde kabul edilirken, muhalefet partilerinin itirazları sonrasında teklif geçici olarak geri çekildi. Genel Kurul çalışmaları 15 Nisan Salı günü yeniden başlayacak ve kanun teklifinin kalan maddeleri bu oturumlarda ele alınacak.
İklim Kanunu Nedir?
İklim Kanunu, Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi doğrultusunda yeşil büyüme vizyonunu benimseyerek iklim değişikliğiyle mücadeleyi sistematik bir çerçeveye oturtmayı amaçlayan bir yasa teklifidir. Bu kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum çalışmaları, planlama ve uygulama araçları, izin ve denetim sistemleri ile bunlara ilişkin yasal ve kurumsal düzenlemeleri kapsamaktadır.
İklim Kanunu’nun İçeriğinde Hangi Maddeler Yer Alıyor?
Teklife göre her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı doğrultusunda azaltılacak. İklim Değişikliği Başkanlığı kurulacak; bu başkanlık strateji ve eylem planları oluşturacak, ulusal ve sektörel raporlar hazırlayacak, teşvik mekanizmaları geliştirecek ve Türkiye Yeşil Taksonomisi’ni oluşturacak.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması oluşturulabilecek ve Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) hayata geçirilecek. Karbon Piyasası Kurulu, tahsisat planlarını onaylayacak ve ücretsiz tahsisatların dağılımını belirleyecek. Ayrıca, sera gazı emisyon izni zorunluluğu getirilecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere 500 bin TL ile 10 milyon TL arasında değişen idari para cezaları uygulanacak.
Ozon tabakasını incelten maddeler ile florlu sera gazlarının kullanımı, ithalatı ve ticareti sıkı denetime alınacak. Bu maddelere aykırı hareket edenlere 2,5 milyon TL’ye kadar ceza kesilebilecek. Ayrıca, doğrulanmış emisyon raporu sunmayan işletmelere de ağır yaptırımlar öngörülüyor.
İklim Kanunu Teklifinde Hangi İlkeler Benimsendi?
Kanun teklifinde, “adil geçiş”, “iklim adaleti”, “sürdürülebilirlik”, “şeffaflık”, “katılım” ve “ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar” gibi ilkelere yer veriliyor. Kamu kurumları ve özel sektör, alınacak önlemlere uyum sağlamak ve uygulamakla yükümlü olacak. Ulusal Katkı Beyanı hazırlanırken ülkenin kalkınma öncelikleri ve özel koşulları göz önünde bulundurulacak.
