Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli askeri liderlerinden biri olarak tanıdığımız Enver Paşa'nın, hayatının son dönemlerinde ressamlık yaptığı pek bilinmeyen bir gerçek. Özellikle 1920 yılında Latvia'da esir olduğu günlerde, açlıkla mücadele etmek için karakalem portreler çizdiği biliniyor. Enver Paşa'nın, esaret günlerinde yaptığı yaklaşık 60 karakalem resimden oluşan albümü, Portakal Sanat Galerisi'nde sergilenmeye hazırlanıyor.
ENVER PAŞA: ASKERDEN RESSAMA
Enver Paşa, genellikle Osmanlı İmparatorluğu'nu Birinci Dünya Savaşı'na sokan lider olarak bilinir. Ancak savaştan sonra Turan hayaliyle Orta Asya'da mücadele etmiş ve Rus hakimiyetine son verip Turan Devleti kurma hayaliyle hareket etmiştir. Bu süreçte, 1922 yılında Rusların saldırısına uğrayarak hayatını kaybetmiştir. Ancak, Enver Paşa'nın sadece bir asker olarak değil, aynı zamanda bir ressam olarak da aktif olduğunu bilmek şaşırtıcı olabilir.
LATVİA'DAKİ ESARET VE RESSAMLIK
Enver Paşa, sürgün yıllarında Orta Asya'yı Rus işgalinden kurtararak bir Turan İmparatorluğu kurma hedefine odaklandı. Bu amaçla, 1920 baharında Rusya'ya gitmeye çalıştı ancak uçağı Latvia'da düştü ve sahte kimlikle tutulduğu esir kampında bulundu. Esaret günlerinde, karakalem portreler çizerek geçimini sağlamaya çalıştı. Enver Paşa, esaretten kaçarak Almanya'ya döndüğünde, yanında satamadığı resimlerini de götürdü.
ALBÜMÜN ÖYKÜSÜ
Enver Paşa, çizdiği 60 kadar karakalem portreyi bir albüm haline getirerek eşi Naciye Sultan'a hediye etti. Albümün ilk sayfasına, esaret günlerini ve resimlerin hikayesini anlatan bir not düştü. Bu albüm, Enver Paşa'nın savaş sonrası dönemdeki hayatını ve sanatını yansıtan önemli bir belge niteliğindedir.
ALİ ENVER'İN ÖLÜMÜ VE AİLESİ
Enver Paşa'nın oğlu Ali Enver, Türkiye'ye dönerek Türk vatandaşı oldu ve özel sektörde çalışmaya başladı. Ancak daha sonra Avustralya'ya yerleşti ve hayatını burada sürdürdü. Ali Enver, bir kaza sonucu hayatını kaybettiğinde, olayın gerçekleştiği mevsimin Avustralya'da yaz olduğu ve kaza yerinin karlarla kaplı bir yer olmadığı bilinmektedir.
Enver Paşa'nın ressam yönü, genellikle göz ardı edilen bir yönüdür. Ancak, esaret günlerinde çizdiği portreler ve bu portrelerin yer aldığı albüm, onun sanat dünyasındaki izini göstermesi açısından önemlidir. Bu albüm, Portakal Sanat Galerisi'nde sergilenerek Enver Paşa'nın farklı bir yönünü keşfetmek isteyenler için ilginç bir sergi olacaktır.
