2024 Dijital Haber Raporu: Türkiye ve Dünya Genelinde Medya Güven
Oxford Üniversitesi Reuters Enstitüsü tarafından yayınlanan 2024 Dijital Haber Raporu, küresel çapta dijital haber tüketiminin ortaya çıkması ve medyanın güvenilirliği üzerine önemli veriler sunuyor. Rapor, dünya genelinde 47 ülkede 94 bin 943 yetişkinle yapılan görüşmelerin sonucu derlendi ve haber takibine yönelik ilginin azalmasını ortaya koydu.
Raporda, haber takibinden seçici olarak kaçınmayı tercih edenlerin, sıklıkla "güçsüz" hissettikleri için bu faaliyetleri ifade ettiği belirtiliyor. Kadınların ve gençlerin, ortamdaki haber yoğunluğundan dolayı kendilerini daha yorgun hissetme olasılıklarının daha yüksek olduğu da belirtiliyor
Türkiye'de Medya Güvenilirliği ve Haber Tüketim Alışkanlıkları
Türkiye özelinde veriler, haberlere güven oranı %35 seviyesinde durumdaydı. Eleştirel yayın yapan medya harcamalarına olan güvenin büyüme gösteren karşılaştırması görülüyordu. Türkiye'de yapılan ankete katılanlara 15 medyanın isimleri verilmiş, bu kuruluşlarda yayınlanan haberlere ne kadar güvendikleri 0-10 skalasında soruldu. İşte Türkiye'deki medya kuruluşlarının piyasaya sürülmesi:
Dünya genelinde haberlerden kaçınma rekor seviyeye ulaşırken, Türkiye'de en az güvenilen medya kuruluşu A Haber oldu.
Oxford Üniversitesi Reuters Enstitüsü tarafından her yıl yayınlanan Dijital Haber Raporu'nun 2024 yılı verileri, Türkiye'de ve dünyada haber tüketim alışkanlıklarında önemli değişimleri ortaya koyuyor. Rapordan öne çıkan bazı bulgular şunlardır:
Dünyada Haberlerden Kaçınma Rekor Kırdı:
- Araştırmaya katılan her 10 kişiden 4'ü (yüzde 39) haberlerden uzak duruyor.
- Bu oran 2017'de yüzde 29'du.
- İnsanlar haberleri "depresyon verici", "acımasız" ve "sıkıcı" buluyor.
Türkiye'de Güvensizlik A Haber'e:
- Türkiye'de haberlere güven oranı yüzde 35'te sabit kaldı.
- Geçen yıla kıyasla eleştirel yayın yapan medya kuruluşlarına güven arttı.
- En az güvenilen medya kuruluşu A Haber (%48 güvenmiyor), onu ATV (%45 güvenmiyor) ve Sabah (%40 güvenmiyor) takip ediyor.
- En güvenilen medya kuruluşu ise NOW TV (%25 güvenmiyor)
Geleneksel Medya Geriliyor, Dijital Platformlar Yükselişte:
- Son 10 yılda TV ve yazılı basın gibi geleneksel haber kaynaklarının izleyici kitlesi düştü.
- Gençler haberleri internet veya sosyal medya aracılığıyla almayı tercih ediyor.
- Türkiye'de internetten haber alma oranı yüzde 73'e çıktı.
- TV'den haber alma oranı yüzde 50'ye, yazılı basından haber alma oranı ise yüzde 14'e düştü.
Sosyal Medyada Haber Takibi: TikTok X'i Geride Bıraktı:
- Haber takibi için en önemli platform hala Facebook.
- YouTube ve WhatsApp da önemli haber kaynakları arasında yer alıyor.
- TikTok ilk kez X'i (eski adıyla Twitter) geride bıraktı.
- 18-24 yaş arasındakilerin yüzde 23'ü haber takibi için TikTok'u kullanıyor.
Video Haberciliği Öne Çıkıyor:
- Videonun internette daha önemli bir haber kaynağı haline geldiği ve en çok ilgi çekenlerin kısa haber videoları olduğu görülüyor.
- Podcast sınırlı bir kesime hitap ediyor.
Yapay Zeka Haberciliğe Girse de Şüpheler Var:
- Yapay zekanın özellikle siyaset veya savaş gibi ciddi konularda habercilikte nasıl kullanılabileceği konusunda kamuoyunda yaygın şüphe mevcut.
- Yapay zekanın deşifre ve çeviri gibi perde arkası görevlerde kullanılması daha rahatlık veriyor.
Dijital Haber Raporu 2024'ün Türkiye bulgularına göre:
- Türkiye'de haberlere güven azalıyor.
- Eleştirel yayın yapan medya kuruluşlarına güven artıyor.
- Geleneksel medya gerilerken, dijital platformlar ve video haberciliği öne çıkıyor.
- TikTok, haber takibinde X'i geride bırakıyor.
