Adalet Bakanlığı ve AK Parti, ceza infaz sisteminde köklü değişiklikler içeren yeni bir yargı paketi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Mevcut mevzuata göre, basit suçlar kapsamındaki mükerrer suçlar nedeniyle hüküm giyen kişiler, herhangi bir indirimden yararlanamadan cezalarının tamamını cezaevinde geçirmek zorunda kalıyor. Yapılacak yeni düzenleme ile bu durumun değiştirilmesi planlanıyor.
Mevcut yasa neyi kapsıyor?
Ceza Muhakemesi Kanunu’na (CMK) göre, "ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması halinde hükümlünün şartlı salıvermeden yararlanamayacağı" hükme bağlanmış durumda. Bu nedenle mükerrer suç işleyenler, şartlı salıverme veya denetimli serbestlik gibi ceza indirimlerinden faydalanamıyor. Ancak diğer suç türleri için infaz indirimi uygulanıyor. Yeni düzenleme ile mükerrer suçlar konusunda da benzer bir sistem getirilmesi amaçlanıyor.
Cezaevlerinde iyi hâl teşvik edilecek mi?
AK Parti kaynaklarından alınan bilgilere göre, ceza infaz sistemindeki mevcut uygulama nedeniyle adaletsiz bir durum ortaya çıkıyor. Yetkililer, "Tüm suç türlerinde ceza indirimi sağlanırken, mükerrer suç işleyenlerin tamamını cezaevinde geçirmesi, sistemin rehabilitasyon amacına ters düşüyor" değerlendirmesinde bulundu. Bu nedenle, iyi hâlli mahkûmlar için ceza indirimi mekanizmasının genişletilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Yeni düzenleme nasıl işleyecek?
Yeni düzenleme yürürlüğe girerse, mükerrer suçlardan ceza alan hükümlüler, aldıkları cezanın tamamını değil, dörtte üçünü cezaevinde çekecek. Kalan süre ise şartlı salıverme kapsamında infaz edilecek. Örneğin, 10 yıl hapis cezası almış bir hükümlü, 7,5 yılını cezaevinde tamamladıktan sonra, kalan 2,5 yılı dışarıda infaz edebilecek.
Hangi suçlar kapsamda olacak?
Basit yargılama usulüne tabi suçlar arasında basit yaralama, tehdit ve hakaret gibi suçlar bulunuyor. Yeni düzenleme, bu suçlardan hüküm giymiş mükerrer suçlular için iyi hâl teşviki ile şartlı tahliye imkânı sunacak. Ancak ağır suçlar kapsam dışı bırakılacak.
Düzenleme kimleri kapsamayacak?
Bu düzenleme tüm mahkûmları kapsamayacak. Şartlı salıverilme süresi geldiğinde, hükümlünün iyi hâli değerlendirmeye alınacak. Cezaevi kurallarına uyup uymadığı, topluma yeniden kazandırılmaya uygun olup olmadığı gibi kriterler göz önünde bulundurulacak. Olumlu değerlendirme alan hükümlüler şartlı tahliyeden yararlanabilecek.
MHP ve diğer partiler düzenlemeye nasıl bakıyor?
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, mevcut sistemin mükerrer suçlular için adil olmadığını belirterek, yeni düzenlemeye destek verdiklerini açıkladı. AK Parti ise düzenlemenin kapsamını genişletmek ve yasama sürecinde destek sağlamak amacıyla diğer partilerle de temas halinde olacak. Muhalefet partileri ile yapılacak görüşmelerin ardından ortak bir önerge hazırlanması bekleniyor.