Avrupa Birliği, Yunanistan-Polonya girişimine destek vermelerinin ardından kendi hava savunma kalkanını kurmayı planlıyor. Bu hafta blok liderlerinin destek verdiği bu girişim, AB'nin savunma politikalarında önemli bir adım olarak görülüyor.
Mitsotakis ve Tusk'un Teklifi
Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis ve Polonya Başbakanı Donald Tusk, bu ayın başlarında Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'e bir mektup göndererek, kapsamlı bir hava savunma sistemi önerisinde bulundular. Bu öneri, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşın neden olduğu tehditlere karşı ortak AB hava sahasını korumayı amaçlıyor.
Von der Leyen ve Borrell'den Destek
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Haziran başında yapılacak seçimler öncesinde bu fikri hızla destekledi. AB’nin üst düzey diplomatı Josep Borrell de bu girişimi desteklediğini belirtti. Borrell, Brüksel’de yapılacak Dışişleri Konseyi toplantısı öncesinde yaptığı açıklamada, üye devletlerin hava savunma ihtiyaçlarına parçalı bir şekilde yaklaşılmasının gereksiz olduğunu vurguladı. Ancak, hava savunma sistemlerinin nereye yerleştirileceği, hangi kapasitelerle ve hangi fonlarla finanse edileceği gibi soruların ayrıntılı olarak ele alınması gerektiğini de ekledi.
Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi
Mitsotakis ve Tusk'un mektuplarında, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı saldırılarının temel motivasyon olarak gösterildiği ve ortak bir AB hava savunma sisteminin oluşturulması gerektiği belirtiliyor. Bu girişim, 2022 yılında Almanya tarafından başlatılan ve 21 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi kapsamında değerlendiriliyor. Bu girişim, ulusal satın almaları koordine etmeyi ve sensörler ile önleyiciler arasında birlikte çalışabilirliği sağlamayı amaçlıyor.
Almanya'nın Tepkisi ve NATO'nun Rolü
Almanya, Yunanistan-Polonya önerisine olumlu bakarken, NATO'nun Avrupa için en büyük ve en önemli savunma ittifakı olmaya devam ettiğini vurguluyor. Dışişleri Bakanı Siemtje Möller, NATO’nun rolüne dikkat çekerek, blokun satın alma ve finansman kanallarının Almanya’nın girişimi için bir besleyici mekanizma olarak kullanılabileceğini belirtti. Ancak, konsey toplantısı konuyla ilgili herhangi bir işlem yapılmadan sona erdi.
Avrupa Birliği Harekete Geçtimi Gelecek Adımlar Neler Olacak?
Yunanistan-Polonya girişimi, AB'nin hava savunma politikalarında yeni bir sayfa açarken, gerekli donanımın tedariki ve finansmanı konularında ayrıntılı çalışmalar yapılması gerekiyor. AB liderleri, bu girişimin somut askeri faydalarının yanı sıra, savunma konusunda birlik içinde olduklarını gösterecek bir “amiral gemisi” programı olarak değerlendirilmesini savunuyor.
