Siyah çaya oranla daha az işlenmesiyle ön plana çıkan yeşil çay, günümüzde en sık tüketilen içecekler arasında yer alıyor. Ülkemizde özellikle Doğu Karadeniz'de üretilen bu özel çay ilk olarak Çin'de ortaya çıkmıştır.
Siyah çay ile aynı kökene sahip olmasına karşın üretim aşamalarındaki farklılık nedeniyle rengi yeşil olan bu çay faydalarıyla olduğu kadar zararlarıyla dikkat çeker. Uykusuzluk, titreme, ansiyete atakları, yeşil çay zararları arasında öne çıkar.
Yeşil Çay Nedir?
Yeşil çay, Camellia Sinensis bitkisinden elde edilen yapraklardan üretilir. Bu bitkinin yaprakları buharda pişirilir. Yaş olan yapraklar yüksek sıcaklığa kısa sürede maruz bırakılır ve oksidan enzimleri pasif hale getirilir. Oksidasyon sürecinden geçmediği için bu çay yeşil gözükür.
Fermantasyon işlemi yapılmadığı ve yaprağa yeşil rengini veren klorofil bileşeni parçalanmadığı için yeşil rengini koruyan bu çayın farklı türleri de vardır. Dünyadaki çay tüketiminin %80'inini diğer çaylar oluştururken %20'sini yeşil çay oluşturur.
Bu çay özellikle Asya ülkelerinde popülerdir. Hatta Doğu tıbbında yeşil çaydan faydalanılmaktadır. Buhar uygulamasına tabii tutularak kurutulan yapraklar çay formunda sunulur.
Yeşil Çayın Zararları Nelerdir?
Her besinde olduğu gibi yeşil çayın fazla tüketilmesi de olası problemlere yol açabilir. Fazla tüketilmesinin yanı sıra içeriğindeki bileşenlerin bazı ilaçlarla tüketilmesi sakıncalıdır.
Genel olarak yeşil çayın zararları aşağıdaki sıralanabilir:
-Yeşil çayın zararları içeriğindeki bileşenlerden kaynaklanır. Birçok faydası bulunmasına karşın fazla tüketildiğinde yeşil çayın yan etkileri görülebilir. İçeriğinde bulunan kafein; bazı bireylerde uykusuzluk, sinir hali, hızlı kalp atışı, titreme, huzursuzluk, anksiyete atakları gibi olumsuz etkilere yol açabilir. Özellikle kardiyovasküler ve böbrek rahatsızlıkları olanlar, tiroit fonksiyon bozukluğu yaşayan hastalar doktor kontrolünde yeşil çay tüketmelidir. Panik atak rahatsızlıkları yaşayan bireylerin de içerdiği kafein miktarından dolayı dikkatli tüketmesi önerilir.
-Yeşil çayın mide asidini yükseltme özelliği bulunur. Mide asidini artırması sonucunda mide rahatsızlıklarının görülme olasılığı da artar. Mide ülseri,reflü gibi mide sorunları yaşayan hastaların yeşil çayı -doktor önerisi doğrultusunda kontrollü tüketmeleri gerekir.
-Yeşil çay mineral absorpsiyonuna yol açabilir. İçeriğindeki taninler demirin ve bazı minerallerin emilimini azaltabilir. Bu da anemiye yol açabilir. Minerallerden ve demirden yoksun, yetersiz beslenen kişilerin bu doğrultuda çay tüketim miktarlarına dikkat etmeleri gerekir. Demir eksikliği özellikle kadınlarda sık görülen bir durumdur. Regl döneminde demir eksikliğinin daha fazla görülmesi yeşil çay tüketimine dikkat edilmesi gerektiğini gösterir. Eğer sizin de demir eksikliği sorununuz varsa çay tüketiminizi sınırlamalı ve demir takviyesi ile birlikte tüketmelisiniz.
-Eğer kan sulandırıcı yani antikoagülan kullanıyorsanız yeşil çay tüketmek sizin için sakıncalı olabilir. Örneğin, varfarin K vitaminin üretimini inhibe edecek etki sunar. Yeşil çay da K vitamini içerdiği için bu ilaçla ters etki yaratabilir. Bu nedenden ötürü tüketebileceğiniz çay miktarını hekiminize danışmalısınız.
-Yeşil Çayın zararları nelerdir, sorusunun bir diğer yanıtı ise yüksek fluorürü işaret eder. Çayın içeriğinde yüksek fluorür mevcuttur. Yüksek miktarda çay tükettiğiniz zaman bu yüksek fluorür içeriği diş minenize zarar verebilir. Fakat bu zararın gözle görülebilir olması için uzun süreli ve yoğun bir tüketim gerekmektedir.
-Yeşil çayın içinde kateşinler bulunur. Bu kateşinler kan şekerini etkileyebilmektedir. Bundan dolayı anti-diyabetik ilaç kullanan hastalar hipoglisemi nedeniyle dikkatle tüketmelidir.
-Hamileler ve emziren anneler için de bu çayın bazı riskleri vardır. İçeriğinde bulunan bileşenler ve kafein bebeği olumsuz etkileyebilmektedir. Bu yüzden hamileler ve emziren anneler doktorun kontrolünde çay tüketmelidir.
-Bazı alerjik reaksiyonlar tüketim sonucunda gözlemlenebilir. Eğer alerjik bir bünyeye sahipseniz tüketmeden önce doktorunuza danışmalısınız.
Olası reaksiyonlar şunlardır:
-Baş ağrısı
-Kusma
-İshal
-Göğüste ağrılı yanma hissi
-Kalp çarpıntısı
Poşet Yeşil Çayın Zararları
Poşet yeşil çay üretiminde kullanılan kağıtlar bilinen selüloz kağıt değildir. 'Abaka' ismi verilen bir muz türünün yapraklarının saplarından çıkan sürgünden elde edilen lifler poşet çaylarda kullanılır. Bu lifler sürgünlerden bıçakla ya da makinelerle sıyrılarak su ile kurumaya bırakılır. Kuruyan bu lifler işlenmek üzere fabrikalara gönderilir.
Fabrikada kağıt hamur elde edilir ve bu kağıt hamurunun beyazlatılması için de günlük hayatta sıklıkla kullandığımız oksijenli su kullanılır. Herhangi bir artık bırakmayan oksijenli su, sağlığa zarar vermemek adına değerlendirilir. 1990'lardan önce klorlu beyazlatıcılar kullanıldığı için o dönemde zararlı olan poşet çayların günümüzde sağlığa zararlı herhangi bir bileşen içerdiğini söylemek doğru olmaz.
Poşet olarak nitelendirilen ve içerisinde bitkilerin yer aldığı kağıt kısmın zararlı olmaması bitkinin faydalı olduğu anlamına gelmemektedir. Bitkilerin kalitesi ve üretildikleri tesisin kalitesi poşet çayın kalitesini belirler. Yeşil çayın faydaları ve zararları üretimin kalitesine göre belirlenir.
Yeşil Çayın Yan Etkileri
Yeşil çayın yan etkileri genellikle günde 10 bardağın üzerinde tüketildiği takdirde gözlemlenir. Yeşil çayın yan etkileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
-Huzursuzluk
-Baş ağrısı
-Sinirlilik
-Anksiyete
-Kalp düzensizlikleri
-Titreme
-Hipertansiyon
-Uykusuzluk
Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?
Poşet yeşil çayın zararları olduğu kadar birçok faydası da vardır. İşte, bu faydalardan bazıları:
-İçerisinde bulunan polifenoller güçlü antioksidan özelliğe sahiptir. Polifenoller yani antioksidanlar serbest radikallerle savaşarak oksidatif stresi azaltır ve hücresel hasarı önlemeye yardımcı olur. -Böylelikle yaşlanma sürecinin yavaşlatılması sağlanabilir. Ayrıca bu antioksidanlar bağışıklık sistemini desteklerken hastalıklara karşı koruma sağlar.
- Yeşil çayın faydaları ve zararları konuşulurken en çok söz edilen faydalardan biri metabolizma hızlandırma özelliğidir. Metabolizmayı ve yağ yakımını hızlandıran bileşenlere sahip olan yeşil çay kilo -kontrolüne yardımcı olurken kilo verme yolculuğunuzda size destek verir.
-Tip 2 diyabetriskini azaltan çay kan şeker seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur.
-Antioksidan gösteren polifenollerin bazı kanser türlerine karşı koruyucu olduğu düşünülmektedir.
-Yeşil çay tüketmenin bir diğer faydası ağız kokusunun giderilmesidir. İçeriğinde yer alan bileşenler ağız içindeki bakterilerin dişlere yapışmasını önleyerek ağız kokusuna ve diş çürümesine karşı koruma sağlar.
-Sakinleştirici etkiye sahip L-teanin çayın bileşenlerinden biridir. Bu sayede zihinsel rahatlama sağlanır ve stres seviyeniz azalarak daha sakin bir ruh haline kavuşursunuz.
-Anti-enflamatuar etki sunan çay bu sayede cilt problemlerine karşı savaşır. Cilt sağlığını destekleyen yeşil çay cilt dokunuzun iyileşmesine yardımcı olur.
-LDL kolesterolünve vücut kitle indeksinin azaltılmasına yardımcı olur.
-Niasin, riboflavin, folik asit, potasyum, magnezyum ve flor içeren içeriği vücudun depolarına katkı sağlar. Antioksidan kapasitesini artıran bileşenler C vitamini ile birlikte hastalıklara karşı kalkan olur.
Yeşil Çayın Zararları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular Nelerdir?
POŞET YEŞİL ÇAYIN ZARARLARI VAR MI?
Doktor kontrolünde ve günlük tüketilmesi gereken miktarda tüketilen yeşil çay zararlı değildir. Fakat günlük 10 bardaktan fazla tüketmek veya herhangi bir hastalığınız varsa doktorunuza danışmadan yeşil çay tüketmek yan etkilere neden olabilmektedir.
YEŞİL ÇAY VE SİYAH ÇAY ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Siyah ve yeşil çay arasında üretimden kaynaklanan farklılıklar mevcuttur. Siyah çay, yeşil yaprakların fermantasyona uğramasıyla rengini ve aromasını kaybeder. Yeşil çayda ise ekstra işlemler yoktur.
YEŞİL ÇAY ZAYIFLATIR MI?
Yeşil çay termojenik özellikler gösterir. Bu özellik sayesinde yağ yakımını ve metabolik hızı artıran çay, kilo verme sürecinde sizi destekler.