Irak’ın Halepçe kentine 16 Mart 1988 tarihinde düzenlenen kimyasal saldırının üzerinden tam 37 yıl geçti. Saddam Hüseyin'in talimatı ile gerçekleştirilen bu katliamda, 5 bin kişi hayatını kaybetti ve binlerce kişi de yaralandı. Katliamın izleri, geride kalan mağdurlar ve aileleri için hala devam ediyor.
Halepçe Katliamı Ne Zaman Gerçekleşti?
Halepçe katliamı, 16 Mart 1988 tarihinde, İran-Irak Savaşı sırasında Saddam Hüseyin'in yönetimindeki Irak’ın, İran’a destek verdiği düşünülen Halepçe kentine kimyasal silahlarla düzenlediği saldırıdır. Baas rejimi, savaşta kendisine karşı olan Kürt nüfusa karşı sert bir yaklaşım sergiliyordu. Bu dönemde, Halepçe, İran güçlerinin Peşmergelerle birlikte kontrolü altındaydı. Bunun üzerine Saddam Hüseyin, “Kimyasal Ali” olarak bilinen kuzeni Ali Hasan el-Mecid’in komutasındaki Irak ordusuna Halepçe’ye kimyasal silahlarla saldırma talimatı verdi.
Kimyasal Saldırının Etkileri Ne Oldu?
Saldırı sabah saat 10.50 civarında gerçekleşti. Halepçe'ye atılan bombalarla, şehirde keskin bir elma kokusu yayıldı. Bu kokunun kimyasal silahların etkisi olduğunu fark etmeyen kent halkı, evlerinden dışarı çıkmaya çalıştı. Ancak, kimyasal gazların etkisiyle 5 bin kişi hayatını kaybetti, 7 binden fazla kişi de yaralandı. Saldırı sonrasında, hayatta kalanlar ikinci bir saldırı korkusuyla, araçlarla ya da yaya olarak İran sınırına kaçmaya çalıştı.
Saddam Hüseyin Saldırıyı Bilmediğini İddia Etti Mi?
Saddam Hüseyin, 2003 yılında ABD’nin Irak’ı işgalinin ardından yakalanıp mahkemeye çıkarıldığında, Halepçe'ye yapılan kimyasal saldırıdan haberi olmadığını iddia etti. Saddam, olayın sadece medyada duyduğu bir haber olduğunu öne sürdü. Ancak, dönemin tanıkları ve saldırının bizzat talimatını veren üst düzey yetkililer, bu iddiaları reddetti.
Halepçe’nin Durumu ve Anma Etkinlikleri Nedir?
Saldırının üzerinden geçen yıllara rağmen, Halepçe halkı hala acılarını unutmuş değil. Halepçe, 2014 yılında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) bağlı Erbil iline bağlanarak il statüsü kazandı. Ancak, Bağdat yönetimi tarafından tazminat ödenmesi ve Halepçe’nin il olarak kabul edilmesi talebi hala gündemde. Her yıl 16 Mart’ta Halepçe’de yapılan anma etkinlikleri, sadece kent sakinlerini değil, dünya çapında birçok diplomatik temsilciyi de bir araya getiriyor.
