Tiroid yüksekliği diğer bir ifadeyle hipotiroidi, tiroid bezinin gereğinden az çalışmasıyla ilgilidir. Bu doğrultuda, boyun bölgesinde yer alan bu endokrin organı yeterli düzeyde çalışmadığında TSH hormon değerleri yükselebilir.
Tüm metabolizmayı yönlendiren endokrin bezin az çalışması birçok biyokimyasal reaksiyonun engellenmesi ile sonuçlanır. Özellikle, yüksek tiroidin zararları arasında metabolizmanın yavaşlaması, sindirim sisteminin bozulması, kilo artışı, obezite, vücut ısısının dengesizliği, yorgunluk, olumsuz cilt ve saç sağlığı bulunur.
Bu süreçte, yüksek tiroidin zararlarını azaltmak ve uygun bir tedavi uygulamak için kesin bir tanı koyulması oldukça önemlidir.
Yüksek Tiroid Nedir?
Tiroid uyarısı hormon olarak bilinen TSH, endokrin bezin yetersiz çalışmasıyla yükselebilir. Diğer bir taraftan, tiroksin hormonuyla bağlantılı T3 ve T4 hormonu kanda yeterli düzeyde olmadığında salgı sistemi negatif etkilenebilir.
Hipofiz bezinden uyarılan bu hormonlar farklı nedenlere bağlı olarak ilgili endokrin bezin gereğinden fazla çalışmasını neden olur, sonrasında zamanla bezin büyüyerek guatr olarak bilinen hastalığın oluşmasına sebebiyet verir.
Bu bilgiler doğrultusunda, kişinin rahatsızlığı otoimmun hastalıklara, hipofiz adenom ve tümörlerine, iyot eksikliğine, genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Genel olarak, yapılan çalışmalarda kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülen rahatsızlık kadınlarda yüksek tiroidin zararlarının ön plana çıkmasına da neden olur.
TSH hormon yüksekliği kan tahlili ile tespit edilebilirken yetişkinlerde ortalama üst referans değeri 4-4,5 uIU/mL arasında değişkenlik gösterir. Eğer, kan tahlilinde bulgular 3.9 uIU/mL ve üzeri çıkarsa tiroid yüksekliğinden şüphelenir, böylece kişinin tiroid yüksekliği belirtileri gözden geçirilerek tam teşhis konulabilir.
Ayrıca, yüksek tiroidin zararlarının yok edilebilmesi için tiroid yüksekliği belirtileri dahiliye uzmanı tarafından detaylıca değerlendirilmesi gerekir. Buna istinaden, tiroid yüksekliği belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir:
-Ciddi bir yorgunluk hali ve halsizlik
-Kilo alma eğiliminin artması
-Soluk bir cilt ve cildin kuruması
-Göz etrafında ödem ve şişkinlik
-Uyku problemi, depresyon ve sinirlilik hali
-Saçların canlı formunun kaybedilmesi ve saç dökülmesi
-Regl döngüsünde gecikmeler ve kısırlık durumu
-Libido düşüklüğü ve cinsel isteksizlik
-Bazı vitaminlerin ve minerellerin emiliminde problem
-Unutkanlık ve kekemelik sorunları
-Tırnakların matlaşması ve kolay kırılması
-Sıcak ve soğuk ısıl dengenin bozulması ile üşüme eğilimi
gibi belirtilerle ortaya çıkan yüksek tiroidin zararları fiziksel muayenede en güçlü belirteçler arasında yer alır. Bunun yanında, bebeklerde rahatsızlık görülürse erken dönemde düşük ateş, göbek fıtığı, iştahsızlık, ağlama nöbetleri, yüz şişkinlikleri, yemek sırasında boğulma tehlikesi yaşaması oldukça önemli belirtiler arasında yer alır.
Yüksek Tiroidin Zararları Nelerdir?
Tiroid yüksekliği vücudu hücre düzeyinde etkileyerek organların işleyişinde bozulmaya neden olabilir. Yüksek tiroidin zararları aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
-TSH hormonun fazla üretilmesi öncelikle kalp ve damar hastalıklarına zemin hazırlayabilir. Endokrin bezin yetmezliği ve hormonların yükselmesi kalp performansını yavaşlatarak nabzın düşmesine neden olabilir. Bunun yanında, kolestrolde de yükseliş meydana gelir. Kalp atımının bozulması ve trigliserit seviyesinin damarlarda birikmesi başta damar sertleşmesi ile beraber damar tıkanıklığı ve kalp krizi riskini tetikleyebilir. Ek olarak konjestif kalp yetmezliği, atrial fibrilasyon, sistolik yüksek tansiyon gibi hastalıklara da zemin hazırlayabilir.
-Cilt, saç ve tırnak dokularının bozulmasına neden olması tırnakların keratin tabakasının zayıflayarak beyaz lekeler oluşmasıyla ve kırılmasıyla sonuçlanabilir. Ayrıca, DHT olarak bilinen hatalı testosteronun kadınlarda hormonal olarak yükselmesi kronik erkek tipi saç dökülmesine neden olur, saçların saç köklerini zayıflaması ciddi saç kaybının yaşanmasını beraberinde getirir.
-Enerji metabolizmasının yavaşlaması bağırsak hareketlerini güçleştirir ve kabızlık semptomlarının görülmesiyle sonuçlanır. Bu doğrultuda, kabızlığı yoğun yaşayan hastalar tedavi edilmezse hemoroid başta olmak üzere ilerleyen süreçte rektum ve kolon kanseri riski ile karşı karşıya kalabilirler. Yağ yakımı potansiyelinin de vücutta düşmesi insülin direnci, diyabet,obezite gibi hastalıkları tetikleyebilir.
-Ayrıca, su-minarel dengesini etkileyen rahatsızlık vücutta ödemi de tetikleyebilir.
-Bağırsaklarda mikro ve makro moleküllerin emilimlerini azaltan ya da bloke eden rahatsızlık aynı zamanda B12, D3, demir, magnezyum, selenyum, kalsiyum gibi yararlı maddelerin vücutta miktarlarını düşürebilir. Böylece pernisyöz anemi, kansızlığa bağlı vücutta oksijen seviyesinin azalması, kemiklerin zayıflamasına bağlı osteoporoz, kas ve eklemlerde eğrilme ve ağrılar, bağışıklığın düşmesi gibi problemler gözlemlenebilir.
-Haşimato gibi otoimmun bir hastalıkla beraber endokrin bez yetersizliği görülmüşse iltihaplanma ve bağışıklık sisteminin dengesiz çalışması vücutta enfeksiyon riskini yükseltebilir.
Erkeklerde Yüksek Tiroidin Zararları
Erkeklerde yüksek tiroidin zararları başlıca testisleri ve sperm üretimini etkileyerek kısırlık problemlerini ortaya çıkarabilir. Bu kapsamda, erkeklerde yüksek tiroidin zararları aşağıdaki gibi belirtilebilir:
Erkeklerde kadın tipi meme büyümesi olarak bilinen jinekomasti (aşırı meme gelişimi) rahatsızlığı gözlemlenebilir.
Cinsel isteksizlikle beraber erektil disfonksiyonların gözlemlenmesi sperm üretimini düşürmeye ve sperm hareketliliğini azaltmaya sebep olabilir.
Kadınlarda Yüksek Tiroidin Zararları
-Kişinin kadınlık hormonlarından östrojen ve progesteron gibi salgılar dengede olsa da TSH hormonunda bozukluk adet düzensizliği oluşturabilir. Böylece, kişinin yumurtlama fonksiyonları bozularak kısırlık problemi belirgin hale gelebilir. Üreme işlevi azalan kişinin çocuk sahibi olamama riski ile karşı karşıya kalır.
-Kişinin adet düzensizliği ile döngüyü sağlayamaması vücutta sinirlilik hali, ödem, karın şişkinliği, kasıklarda şiddetli ağrı, terleme, vücut ısının yükselmesi, sivilce oluşumu gibi sorunlara davetiye çıkarabilir.
Bebeklerde Yüksek Tiroidin Zararları
Bebeklerde yüksek tiroidin zararları çoğunlukla hamileyken annenin tiroid hastalıkları geçirmesine dayanır. Diğer bir yandan, bebek dünyaya geldikten sonra annede bu tarz bir hastalık yokken dahi hipo ya da hiper tiroidi bebekte gelişebilir. Ayrıca, endokrin bezde nodül veya kist oluşumu bebekte gözlemlenebilir.
Bunun yanında, bebekte endokrin bez gelişmeyebilir (tiroid aplazisi) ya da boyun bölgesinde bulunan bez yanlış yere yerleşebilir (ektopik tiroid). Tüm sebeplere dayanan bebeklerde yüksek tiroidin zararları aşağıdaki gibi listelenebilir:
-TSH hormonu yüksekliği ve bezin yetersiz çalışması bebeklerde fiziksel ve zeka geriliği oluşturabilir.
-Büyüme ve gelişme geriliği oluşurken asimetrik cücelik ortaya çıkabilir.
-Bebeklerde erken teşhis oldukça önemlidir, eğer geç kalınırsa vücut iskelet sistemi ve IQ düzeyi öncelikle etkilenir.
Gebelikte Yüksek Tiroidin Zararları
Gebelikte yüksek tiroidin zararları arasında fetüsün gelişimini olumsuz etkilemesi vardır. Genetik faktörlerden kaynaklı hastalığın görülme riski artarken radyasyona maruz kalınması ya da iyot eksikliği süreci tetikleyebilir. Burada önemli olan nokta, hastalığın semptomlarının hamilelik belirtileri ile karıştırılarak geç teşhis edilmesine neden olabilir. Gebelikte yüksek tiroidin zararları aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
-Gebelikte annenin hormon bozukluğundan dolayı metabolizma yavaşlaması ile başlıca semptomlar gözlemlenir.
-Anne adayında hastalık hamileliğin ilk 3 ayında oluşmuşsa fetüs gelişimi negatif etkilenerek kalıcı hasarlar bebekte oluşabilir.
Yüksek Tiroidin Zararları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
YÜKSEK TİROİDİN ZARARLARINDAN NASIL KORUNULABİLİR?
Alanında uzman bir dahiliye uzmanı kontrolünde teşhis koyularak ilaç tedavisi ile hormon düzeyi dengelenebilir. Eğer, hormon bozukluğuna neden olan durum tümör varlığına dayalı ise cerrahi bir müdahale ile tedavi yürütülebilir.
YÜKSEK TİROİDİN ZARARLARI KRONİK HASTALIKLARA NEDEN OLABİLİR Mİ?
Kronik hastalıkları doğrudan etkileyen bir hastalık olduğu ifade edilebilir. Özellikle, kalp-damar hastalıkları, bağırsak hareketlerinin azalmasına bağlı hastalıklar ve enerji üretimi bozulduğu için tüm organ performansları düşebilir.