Son günlerde artan yağışlar, doğada kendiliğinden yetişen mantarların çoğalmasına sebep oldu. Bu durum, mantar tüketimiyle ilişkili zehirlenme vakalarının da artmasına yol açıyor. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Attila Önmez, özellikle sonbahar aylarında mantar zehirlenmesi vakalarının yaygınlaştığını belirtiyor.
Hangi Dönemlerde Mantar Zehirlenmeleri Artıyor?
Doç. Dr. Önmez, mantar zehirlenmelerinin genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında sıkça görüldüğünü vurguluyor. Eylül ve Kasım ayları arasında doğada yabani mantarların toplanıp tüketilmesi nedeniyle vakaların sayısında belirgin bir artış yaşanıyor. Türkiye'de her yıl Ulusal Zehir Danışma Merkezi'ne 900’den fazla mantar zehirlenmesi vakası bildiriliyor ve bu sayı giderek yükseliyor. Özellikle kırsal bölgelerde bu tür vakaların daha yaygın olduğu ifade ediliyor.
Mantar Zehirlenmesinin Tehlikeleri Neler?
Mantar zehirlenmesi, toksin türüne bağlı olarak farklı organ sistemlerini etkileyebiliyor. Amanita phalloides gibi zehirli mantar türleri, karaciğer yetmezliğine yol açarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Doç. Dr. Önmez, bu mantarların ölümlere neden olan vakaların yüzde 95'ine yol açtığını belirtiyor. Diğer bazı türler ise böbrek yetmezliği ve nörolojik semptomlara sebep olabiliyor. Türkiye'de yapılan bir araştırmada, mantar zehirlenmesi nedeniyle hastaneye başvuranların yüzde 2.8’inin karaciğer yetmezliği nedeniyle hayatını kaybettiği ortaya konulmuş durumda.
Zehirlenme Belirtileri Nelerdir?
Mantar zehirlenmesi belirtileri, genellikle bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi semptomlarla başlar. Belirtilerin ortaya çıkma süresi, yenen mantarın cinsine göre değişiklik gösterir. Kısa kuluçka süresine sahip mantarlar genellikle daha hafif semptomlarla sonuçlanırken, uzun kuluçka süresi ciddi karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi hayati tehlike taşıyan durumlardan kaynaklanabilir. Belirtiler ortaya çıktığında acil servise başvurulması gerektiği önemle vurgulanıyor.
Mantar Tüketirken Nelere Dikkat Edilmeli?
Doç. Dr. Önmez, mantar zehirlenmesini önlemek için güvenilir kaynaklardan alınan kültür mantarlarının tercih edilmesi gerektiğini belirtiyor. Tanınmayan ve güvenilir olmayan kaynaklardan toplanan mantarlar kesinlikle tüketilmemeli. Mantar toplamak, keyifli bir aktivite gibi görünse de yanlış bir seçim hayatı tehdit edebilir. Özellikle çocuklar ve yaşlılar gibi savunmasız gruplar için risk daha fazladır.