Hipokondriyazis, halk arasında bilinen adıyla "hastalık hastalığı," kişinin bedensel belirtileri abartarak ciddi bir hastalığı olduğuna inanmasına yol açan bir anksiyete bozukluğudur. Özellikle pandemi dönemlerinde artış gösteren bu durum, her 100 kişiden 5'ini etkileyen yaygın bir sorundur. Kovid-19 ve MPOX gibi salgınlar, bu kaygıların daha sık yaşanmasına neden olmuştur.
Hipokondriyazis genellikle 20-30'lu yaşlardaki genç yetişkinlerde ortaya çıkar. Bu rahatsızlıkta, kişi hafif belirtileri bile ciddi hastalık işareti olarak görür. Örneğin, baş ağrısını beyin tümörü, mide ağrısını ise kanser gibi hastalıklarla ilişkilendirebilir. Kişi sürekli olarak doktorlara başvurarak gereksiz testler yaptırır ya da internetten sürekli hastalık belirtileri araştırır. Ancak çoğu zaman, yapılan testler ve doktor raporları kişiyi tatmin etmez.
Bu rahatsızlığın temel nedenlerinden biri, kişinin geçmişinde ciddi bir hastalık geçirmiş olması veya çevresinde böyle bir hastalığa şahit olmasıdır. Ayrıca, genetik yatkınlık da hipokondriyazis riskini artıran faktörlerdendir. Tedavisinde ise bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve gerekirse ilaç tedavisi etkili sonuçlar verebilmektedir. Psikoterapi ile hastaların yanlış inançlarını ve düşüncelerini değiştirmeleri hedeflenir.
Hipokondriyazisle başa çıkmak için bazı pratik adımlar şunlardır:
Duyguları normalleştirme: Bazen bedenimizde hafif ağrılar olabilir, ancak bu her zaman ciddi bir sağlık sorunu olduğu anlamına gelmez.
İnternetten teşhis koymaya çalışmamak: İnternetten yapılan araştırmalar genellikle kişiyi daha fazla kaygılandırır, bu yüzden uzman muayenesi en doğru yol olacaktır.
Kişisel günlük tutmak: Kaygıların ne zaman tetiklendiğini ve hangi düşüncelerin tekrarlandığını fark etmek, sorunun kaynağını anlamada yardımcı olabilir.
Mindfulness tekniklerini uygulamak: Bu teknikler, dikkati kaygılardan uzaklaştırarak anı yaşamayı sağlar. Sahil kenarında yürümek, doğayla iç içe olmak veya evcil hayvan sahiplenmek rahatlatıcı olabilir.
Uzman desteği almak: Eğer kaygılarla başa çıkmakta zorlanıyorsanız, düzenli olarak bir uzmandan destek alarak bu süreci daha sağlıklı yönetebilirsiniz.
Hipokondriyazis: uygun tedavi ve terapi yöntemleriyle kontrol altına alınabilecek bir rahatsızlıktır. Kendi başınıza mücadele etmekte zorlanıyorsanız, bir uzmana başvurarak hayat kalitenizi artırabilirsiniz.