Mavi dil hastalığı, Culicoides cinsi sokucu sinekler tarafından bulaşan, evcil ve yabani gevişgetiren hayvanlarda görülen viral bir enfeksiyondur. Hastalığın etkeni, Reoviridae ailesinin Orbivirus cinsine ait Bluetongue virüsüdür. Mavi dil hastalığı, özellikle sığır, koyun, keçi ve deve gibi hayvanları etkilerken, enfekte hayvanlarda konjesyon, ödem ve hemoraji gibi belirtiler gözlemlenir.
Mavi Dil Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Mavi dil hastalığı, "Tatarcık" olarak bilinen sokucu sineklerin (Culicoides) hastalıklı bir hayvandan kan emmesi yoluyla sağlıklı hayvanlara geçer. Bu sinekler, özellikle yağmurlu yaz günlerinin ardından ortaya çıkan rutubetli gecelerde aktiftir. Ayrıca, hasta boğaların spermalarıyla da virüsün sağlıklı ineklere bulaşma riski bulunmaktadır. Sığırlar, çoğu zaman belirgin bir hastalık belirtisi göstermeksizin virüsü kanlarında taşıyabilmekte ve bu durum, hastalığın koyunlara bulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Mavi Dil Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Mavi dil hastalığının belirtileri, hastalığın etkeni olan virüsün hayvana geçmesinden yaklaşık 7 gün sonra ortaya çıkmaktadır. Belirtiler arasında ani olarak 40-42 °C'ye kadar yükselen ateş, dudaklarda emme hareketleri, dil ve dudak ödemi ile birlikte mavileşme yer alır. Ayrıca, burun akıntısı önce sulu, ardından irinli hale gelir; ağızda ve burun girişinde ülserler oluşur. Bu durum, solunum güçlüğü ve yem alımında durmaya yol açabilir.
Hastalık, genç hayvanlarda ishal ve ciddi durumlarda ölümle sonuçlanabilir. Kuzularda ölüm oranı %95’e kadar çıkarken, sığır gibi diğer hayvanlarda belirtiler daha hafif olabilir ve çoğu zaman gözlemlenmeyebilir. Bununla birlikte, gebe ineklerde anormal buzağı doğumları ve ölü doğumlar da görülebilmektedir.
Mavi Dil Hastalığı İnsana Bulaşır mı?
Mavi dil hastalığı, yalnızca hayvanları etkileyen bir hastalıktır ve insanlara bulaşmamaktadır. Bu nedenle, hastalığın yayılmasının önlenmesi için hayvanların düzenli olarak kontrol edilmesi ve sokucu sineklerle mücadele edilmesi büyük önem taşımaktadır. Adana'nın İmamoğlu ilçesindeki son tespitler, hastalığın yayılmasını engellemek için alınan önlemleri bir kez daha gündeme getirmiştir.